Dükkan Hifi Online Satış Sitesi

Kategoriler

6.08.2018

Power Ampli Nasıl Seçilir ? Nelere Dikkat Etmek Gerekir.



Power Ampli Nasıl Seçilir ?

Sisteminizdeki diğer bilenşenlere pek benzemeyen bir şekilde, Power ampliler elektriksel performanslarına göre büyük değişimler gösterirler.
Dolayısıyla, Power ampli seçimi müziksel uyumun dışında sisteminizle de uyum sağlamalıdır. Power ampli seçimi teknik olduğu kadar estetik bir seçim de gerektirir. Bu yazıda Power ampliler hakkındaki teknik faktörleri tartışacağız.

Power amplilerin fiyatları çoğunlukla çıkış güçleri ile doğru orantılıdır dolayısıyla bu yazıyı ihtiyaçlarınıza göre doğru Power ampliyi seçmek için bir kaynak olarak görebilirsiniz.
Genele baktığımızda bir Power ampli tüm sisteminize ayırdığınız bütçenin %20 –%25 ‘ini oluşturmaktadır.

Power amplileri incelerken karşılaştığımız ilk ayrım bütçenize göre karar verebileceğiniz, stereo ya da bir çift mono Power ampliden oluşan bir seçilim olacaktır. Monoblok (monoblocks – ingilizce) olarak adlandırılan mono Power amplilerin fiyatları çift başına 2500 $ gibi bir aralıkta başlar. Bu seviyelerde bir fiyat aralığında da stereo Power amplileri tercih etmek daha mantıklıdır çünkü stereo Power ampli demek tek şasi, tek güç kablosu, tek kargo kolisi ve üreticinin içine ekleyebileceği birkaç fazladan özellik demektir. Eğer bütceniz 4000 $ ‘dan az ise monoblok çözümlerin tavsiye edilmesine karşı olduğumu belirtmem gerekir (tabi ki birtakım istisnalar olabilir). $6000 ‘ın üzerinde bir çok başarılı stereo birimler vardır fakat bu tip Stereo Power Amplilerdeki fiyat aralığı popüler ürünlerde genellikle $800 –2000 $ arasında değişmektedir ve hatta 2000 $’lık ürünler bazen kendilerinden çok daha pahallı amplilerin performanslarına yakın performanslar sergileyebilmektedirler.

Monobloklar, stereo birimlere göre çoğunlukla daha iyi bir performansa sahip olurlar. Bunun ilk nedeni, kanallar arasında herhangi bir etkileşime imkan tanımayan, birbirinden tamamen ayrı şasilere sahip olmalarıdır. Bundan dolayı, monobloklar stereo birimlere göre tipik olarak daha iyi bir ses sahnesi performansına sahiptirler. İkinci olarak, monobloklar tamamen ayrı güç kaynakları ve güç transformatörlerine sahiptirler. Sol ve sağ kanal ampli devreleri elektrik akım kaynaklarını paylaşmak zorunda kalmazlar.

Bu özellik monobloklara, sürdükleri hoparlörler için daha fazla ani akım sağlama olanağı verir. Son madde olarak monoblok Power ampli üreten çoğu üretici, diğer ürünleri arasında sıklıkla amiral gemisi özelliği gören monoblok birimlerini maliyette kısıntıya gitmeden üretirler. Eğer tam performanslı ve yeterli bir verim elde etmek istiyorsanız, gitmeniz gereken yol monoblok birimlere doğru olmalıdır.

Entegre Ampliler

Stereo ve monoblok Power amplilerden sonra incelememiz gereken bir diğer Power ampli türü de, pre ampli ve power ampli katlarının aynı şasi içinde yer aldığı Entegre Amplilerdir. Entegre Power amplilerin fiyatları, Pre ve Power Ampliden oluşan sisteme göre biraz daha azdır ve uygun fiyatlı ürünlerden pahalı sayılabilecek sistemlere kadar gidebilecek ideal bir fiyat aralığına sahiptirler. Son teknolojik entegre amplilerin fiyatları 300 $ ‘dan başlayıp üst modellerde 15,000 $‘lara kadar çıkabilmektedir.

Yüksek teknolojik entegre ampliler geçtiğimiz yıllar boyunca çeşitli radikal değişimler göstermişlerdir. Avrupa’lı üreticiler tarafındanpiyasaya sürülen, kendi özel işlem yapısına sahip ve standart bağlantıları olmayan entegre amplilerden günümüz teknolojilerine kadar gelinmiştir. Zamanla, önde gelen ses teknolojisi üreticileri, entegre
amplilerin kullanıcılarda farklı bir his oluşturduklarını anladılar. Entegre amplilerin göze çarpan avantajlı yönlerini sıralarsak: entegre ampliler, daha az yer kaplarlar, daha kolay kurulum sağlayan bağlantılara sahiptirler, sisteminizdeki kablo sayısını azaltırlar ve hatta ayrık sistemlerin verdiği performansı bile sağlayabilirler. Yüksek
ve son teknolojik üretimler yapan firmalar entegre amplilerin ciddiyetini algıladıklarından, kendi entegre amplilerine gerek tasarım gerekse donanım yönünden ciddi efor sergilemekte ve en iyi teknolojiyi kullanmaktadırlar.

PM6005_Internal_Components

Birçok üretici kanal başına 50-150 Watt güç üretebilen, 2000 $ – 4000 $ fiyat aralıklarına sahip entegre amplilerin patlayan satışlarından gayet memnun görünmektedir.

Bazı üreticiler kendi entegre amplilerine kaliteli radyo alıcıları da eklemektedir. Yakın bir zamana kadar “son teknolojik radyo alıcısı” ifadesi kendi içinde çelişkiler barındıran bir laf öbeği konumundayken, içinde kaliteli radyo alıcısı bulunan entegre ampliler günümüzde kullanıcıların çok tercih ettiği bir ürün haline gelmiştir.

İlk üretilen entegre amplilerde Power ampli ya da Preamp katlarını güncellemek mümkün değil iken günümüz entegre amplileri daha güçlü bir Power ampli kullanılabilmesine imkan tanımak amacıyla Preamp Çıkışına sahiptirler. Ayrıca Power ampli girişine sahip olan modeller de vardır ve bu sayede başka bir Preamp’i entegre amplinize dahil edebilirsiniz. Bazı üst düzey entegre ampliler sol ve sağ ses kanallarını güç transformatörleri ile birlikte tamamen ayırarak çift-mono bir tasarım sunarlar. Ayrıca bu üst düzey entegre ampliler son teknolojiye sahip Preamp ‘larda kullanılan birtakım özellikleri de içlerinde barındırarak ayrı bir A Sınıfı giriş katı ve tamamen balanslı ses işleme gibi ek özelliklere sahip olabilirler.

Yaşadığımız dijital çağ, basit ve fazla gelişmemiş entegre ampliler üzerinde radikal dönüşümler yaparak onları teknolojik bir sahneye taşımıştır. Örneğin, günümüz entegre amplileri bilgisayar tabanlı müzikleri dinleyebilmek için USB girişine sahip bir Dijitalden Analoğa Çevirici (DAC) devre içerirler. Eğer entegre amplinize taşınabilir müzik çalarınızı bağlamak isterseniz öndeki 1/8” lik jackı kullanabilirsiniz. Bazı entegre ampliler iPod bağlamaya imkan veren portlara da sahiptirler. Bu hususta bilmeniz gereken bir şey var ki, o da bazı iPod dockları iPod ‘unuzun analog sinyalini alırlarken, bazıları da iPod ‘unuzun dijital çıkışını alıp amplinin içindeki Dijitalden Analoğa Çevirici (DAC) devreyi kullanarak dijital sinyali analog sinyale
çevirirler.

Entegre amplilerdeki diğer kullanışlı özellikler de “Gain Offset” ve “Theater Bypass” modlarıdır. “Gain Offset”, farklı ses seviyelerine sahip girişlerin sinyal seviyelerini dengeleyerek, ses kaynakları arasında geçiş yapıldığında büyük seviye değişimleri oluşmasının önüne geçer. “Theater Bypass” özelliği ise eğer sisteminizi sinema düzeninde kullanıyorsanız oldukça faydalı olacaktır. Bu switch volume kontrolünü devre dışı bırakarak entegre amplinizin ses seviyesini belirli birgain’e ayarlar ve bir AV cihazı aracılığıyla hoparlörlere giden kanallardaki ses seviyesinin calibre edilmesine yardımcı olur.

Bir ampli seçimi yaparken bütçeniz 5000 $’ın altında ise ayrık sistemlerden öte, son teknolojik bir entegre ampli almak, monoblok birimlere göre daha mantıklı bir seçim olabilir.

QuadIIClassic

Ne Kadarlık Bir Güce Gereksiniminiz Var ?

Bir Power ampli (ya da entegre ampli) alırken yanıtlanması gereken ilk soru ne kadarlık bir çıkış gücüne ihtiyaç duyduğunuzdur. Güç Çıkışı, belirlenen hoparlör empedansına göre değişkenlik gösteren, oldukça küçük entegre amplilerde kanal başına 20W (Watt) gibi değerlerden başlayıp, kanal başı 1000W gibi değerlere kadar çıkabilen değerlere sahiptir. Son teknolojik ampliler genellikle 80W ile 250W arasında çıkış üretirler. Bu bölümün sonunda bahsedeceğimiz single ended triode ampliler ise genellikle kanal başına 3W ile 20W ‘lık bir güç sağlarlar.

Hoparlörleriniz, dinleme zevkiniz, odanız ve bütçenize uygun çıkış gücüne sahip bir ampli seçmek, paranız ile en iyi sound’u almanızı sağlar. Eğer seçtiğiniz ampli ihtiyaçlarınızın altında bir güce sahipse sisteminizden hiçbir zaman tam verim alamazsınız. Elde edilen sound kısıtlı, yorucu, dinamiklerden yoksun olur ve müzik asla doruk noktalara ulaşmaz. Diğer taraftan, ihtiyacınızdan daha büyük bir ampliye çok fazla para harcarsanız, başka bileşenlere ayırdığınız para azalacağından
bütçenizi verimli bir şekilde sisteminize dağıtamazsınız. Tam olarak doğru ampliyi seçmek harikulade bir önem arz eder.

İhtiyaç duyulan güç; hoparlör empedansı, hoparlör hassasiyeti, oda büyüklüğü, oda akustiği ve ne kadar yüksek seste müzik dinlemekten
hoşlandığınız gibi parametrelere bağlı olarak değişir. Hoparlör hassasiyeti uygun bir güç çıkışı seçerken karşılaşılan en tanımlayıcı faktördür. Hoparlör hassasiyeti, hoparlör belli bir güç girişi ile sürüldüğünde ne kadarlık bir ses basıncı seviyesi (SPL – Sound Pressure Level) ölçümlendiğini belirtir. Örnek bir, hassasiyet özelliği “88dB SPL, 1W/1m” şeklinde verilebilir ve 1W ‘lık bir güç girişinde, hoparlörün 1 metre uzağında 88 desibellik bir ölçüm alınacağını gösterir. 88dB ‘lik
bir seviye dinlemek için makul bir seviyedir fakat daha fazla ses seviyesine ihtiyaç duyduğumuzda güç ihtiyacının nasıl değişim göstereceğine bir sonraki paragrafta daha ayrıntılı bir biçimde değinelim.

Ses basınç seviyesindeki (SPL) her 3dB ‘lik artış için, gereken gücü ikiye katlama ihtiyacı doğar. Örnek olarak ele aldığımız bir hoparlör 1W ‘lık güç altında 88dB ‘lik ses veren bir hassasiyete sahip olsun. Bu hoparlör 91dB ‘i 2W ‘lık bir güç altında, 94dB ‘i 4W ve 97dB ‘lik bir ses basıncı seviyesini de 8W ‘lık bir güç altında verecektir. Bu hoparlörlerin 109dB ‘lik bir ses peak (tepe, en üst) değeri olduğunu varsayarsak, 128 W ‘lık bir güce ihtiyaç duyduğumuz ortaya çıkacaktır.

Şimdi de, öncekinden 3dB daha hassas, 91dB (1W/1m) ‘lik hassasiyete sahip bir hoparlöre sahip olduğumuzu düşünelim. Bu durumda aynı 109dB ‘lik ses seviyesini elde edebilmek için öncekinin yarısı kadar yani 64W ‘lık bir güce ihtiyaç duyarız. Aynı şekilde 94dB ‘lik bir hassasiyete sahip hoparlör, aynı 109dB’lik SPL ‘ye ulaşabilmek için 32W ‘lık bir güce gereksinim duyacaktır. Daha yüksek hassasiyetli hoparlörler, ampliden gelen gücü daha büyük bir oranda sese çevirirler.

Amplilerin çıkış güçleri ve hoparlörlerin hassasiyetleri arasındaki ilişkiyi gösterebilecek güzel bir örnek, 1948 Yılında, öncü hoparlörüreticilerinden Paul Klipsch tarafından, kendi hoparlörlerinin kalitesini kanıtlamak amacıyla yaptığı bir tanıtım sırasında verilmiştir. Kullandığı amplinin gücü 5W ‘tır fakat kendi üretimi
Klipschorn model hoparlörler çok az bir güç ile oldukça yüksek ses seviyeleri üretebilecek kadar büyük bir hassasiyete sahiptirler (105dB SPL, 1W/1m) ve dolayısıyla bu tanıtım etkinliğinde sadece 5W ‘lık birgüç üretimi altında oldukça yüksek ses basıncı seviyelerine ulaşılmıştır.

Hoparlör hassasiyetinin ampli kullanımı ile ilişkisini gösteren bir başka zıt örnek de tarafımca verilebilir. Yeni bir egzotik hoparlörün tanıtımı esnasında, oldukça sessiz ve sınırda bir seviyede duyabildiğim bu hoparlörü besleyen Power amplilerin gücünü gösteren göstergelerebaktığımda kanal başına 300W ‘lık bir değer gördüğümde oldukça şaşırmıştım. Bu sıradışı hoparlör, amplinin çıkış gücünün sadece ufak bir kısmını sese çeviriyordu.

Hoparlör hassasiyetinin önemini günümüzde de sıklıkla karşılaştığımıztek çıkışlı, kanal başına 3W ‘lık bir güç üreten triode amplilerden de
anlayabiliriz. Bu ampliler, yüksek hassasiyetli hoparlörleri beslediğinde oldukça yüksek bir ses seviyesi elde edilir. Bu ve bu gibi bir çok örnek, hoparlör hassasiyetinin ampli seçiminde büyük rol oynadığını göstermek içindi. Hoparlör hassasiyetindeki 2dB ‘lik bir değişim bile Power ampli ihtiyacına büyük etki etmektedir.

Kaynak : Robert Harley “The Complete Guide to High-End Audio (4. Basım)” adlı kitaptan alınmış ve uyarlanmıştır.